Σε ιδιώτες ο έλεγχος του ΟΠΑΠ

(O πωλητής θα πρέπει να διασφαλίσει από τις υπηρεσίες της Κομισιόν ότι το μονοπώλιο του ΟΠΑΠ στη διεξαγωγή τυχερών παιγνίων ως το 2030 δεν θα κινδυνεύσει λόγω της ιδιωτικοποίησης του οργανισμού, καθώς ο περιορισμός της συμμετοχής του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΠΑΠ στο 5% ενδεχομένως να ενισχύσει τα επιχειρήματα των φορέων που έχουν προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ζητώντας την κατάργηση του μονοπωλίου.)

Η δυστοκία της Ελλάδας να προσεγγίσει τα προσδοκώμενα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις οδήγησε την τρόικα να απαιτήσει την πώληση πακέτου μετοχών του ΟΠΑΠ εντός του πρώτου τριμήνου του 2012, ενώ ο αρχικός προγραμματισμός προέβλεπε την έναρξη των διαδικασιών μετοχοποίησης του οργανισμού στο τέλος του τρέχοντος έτους.

Αλλωστε το 2011 ήταν τα ρευστά διαθέσιμα του ΟΠΑΠ που έσωσαν πάλι την κατάσταση, αφού για την επέκταση του μονοπωλίου στα τυχερά παιχνίδια και την άδεια για τα VLTs η εταιρεία κατέβαλε 935 εκατ. ευρώ, δηλαδή πάνω από το 50% των εσόδων που εισέρρευσαν στα ταμεία του κράτους από τις αποκρατικοποιήσεις.

Ηδη το Ελληνικό Δημόσιο μεταβίβασε το 29% του ΟΠΑΠ από το 34,3% που ελέγχει στην εταιρεία στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) ώστε να αρχίσουν άμεσα οι διαδικασίες προκήρυξης του διαγωνισμού.

Θα «παίξουν καθυστέρηση»

Σύμφωνα με πληροφορίες, από το ΤΑΙΠΕΔ δεν εμφανίζονται ενθουσιασμένοι με αυτή την εξέλιξη, αφού η αποτίμηση του οργανισμού στο Χρηματιστήριο είναι αρκετά χαμηλή και κυρίως χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η συμφωνία για τη νέα δανειακή σύμβαση κανείς επενδυτής δεν θα είναι διατεθειμένος να επενδύσει στη χώρα. Το 100% του ΟΠΑΠ αποτιμάται στα 2,38 δισ. ευρώ και το 29% στα 690 εκατ. ευρώ. Γι' αυτό ίσως και ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ κ. Ι. Κουκιάδης σε πρόσφατες δηλώσεις του επιβεβαίωσε ότι αρχίζουν οι διαδικασίες προκήρυξης του διαγωνισμού, αλλά δεν δεσμεύθηκε για τον χρόνο ολοκλήρωσής τους.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η διοίκηση του Ταμείου θα προσπαθήσει να «παίξει καθυστέρηση» αφού επί της ουσίας δεν συμφωνεί με την επίσπευση των διαδικασιών έχοντας διαφορετική αντίληψη από την τρόικα και θα επιδιώξει η τελική απόφαση σχετικά με τον χρόνο πώλησης του 29% να είναι πολιτική και όχι του ΤΑΙΠΕΔ.

Επίσης, θα πρέπει ο πωλητής να διασφαλίσει από τις υπηρεσίες της Κομισιόν ότι το μονοπώλιο του ΟΠΑΠ στη διεξαγωγή τυχερών παιγνίων ως το 2030 δεν θα κινδυνεύσει λόγω της ιδιωτικοποίησης του οργανισμού, καθώς ο περιορισμός της συμμετοχής του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΠΑΠ στο 5% ενδεχομένως να ενισχύσει τα επιχειρήματα των φορέων που έχουν προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ζητώντας την κατάργηση του μονοπωλίου. Υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας στο πλαίσιο εκδίκασης προσφυγής των εταιρειών Stanleybet και William Hill, οι οποίες επιθυμούν να ανοίξουν πρακτορεία στη χώρα μας, δεν απεφάνθη αλλά απέστειλε προδικαστικά ερωτήματα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ), θέτοντας εμμέσως υπό αμφισβήτηση το μονοπώλιο του οργανισμού.

Το ΣτΕ ερωτά αν είναι συμβατή η εθνική ρύθμιση, η οποία, προκειμένου να επιτύχει τον στόχο του περιορισμού της προσφοράς τυχερών παιχνιδιών, χορήγησε την αποκλειστικότητα στον ΟΠΑΠ, ο οποίος όμως είναι ανώνυμη εταιρεία (το 66% ανήκει σε ιδιώτες), είναι εισηγμένη και διαφημίζει τα παιχνίδια της. Οπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, επικείμενη ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ θα «βαρύνει» σημαντικά στην όποια απόφαση του δικαστηρίου.

Από την πλευρά της Πολιτείας δεν ανησυχούν, αφού προσφάτως το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων απεφάνθη ότι κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ έχει δικαίωμα να εκχωρεί μονοπωλιακώς τη διοργάνωση τυχερών παιχνιδιών - ακόμη και στο Διαδίκτυο - σε μια εταιρεία ιδιωτικοοικονομικών συμφερόντων, εφόσον κρίνει ότι έτσι προστατεύεται καλύτερα το καταναλωτικό κοινό.

Δυσκολία δανειοδότησης

Πραγματικό «αγκάθι» για τη μετοχοποίηση του ΟΠΑΠ αποτελεί η δυσκολία δανειοδότησης επίδοξων αγοραστών, αφού καμία τράπεζα δεν χρηματοδοτεί επενδύσεις στην Ελλάδα, αν και εκτιμάται ότι στρατηγικοί επενδυτές, δηλαδή άλλες λοταρίες, δύσκολα θα ενδιαφερθούν για ποσοστό που δεν θα ξεπερνά το 29%. Αντιθέτως, ενδιαφέρον αναμένεται να εκδηλωθεί από private equity funds, όπως Apax, Apollo κ.ά., που και λεφτά δικά τους έχουν αλλά και δυνατότητες μόχλευσης, αφού κατά πάγια τακτική τους τα δάνεια τα «φορτώνουν» στις εταιρείες που εξαγοράζουν.

Από την άλλη πλευρά, τα funds σίγουρα θα θελήσουν να υποβάλουν δημόσια προσφορά για το 100% αφού έτσι λειτουργούν, αλλά το 5% που θα διατηρεί το Δημόσιο θα είναι ένα σημαντικό πρόσκομμα. Στην περίπτωση του ΟΠΑΠ υπάρχουν αρκετοί - ακόμη και με φιλελεύθερες απόψεις - που εκτιμούν ότι ο ΟΠΑΠ θα πρέπει να μείνει υπό κρατικό έλεγχο γιατί ο οργανισμός διανέμει υψηλά μερίσματα που θα τα χάσει το Δημόσιο αν πωλήσει τη συμμετοχή του (την τελευταία δεκαετία το Δημόσιο έχει εισπράξει μερίσματα 1,8 δισ. ευρώ), αλλά θα χαθεί και ο κοινωνικός ρόλος του. Μόνο το 2010 για χορηγίες, διαφημίσεις και δωρεές ο ΟΠΑΠ έδωσε 120 εκατ. ευρώ.